Οι επιτελείς του Μαξίμου ισχυρίζονται ότι το «καλάθι» της ΔΕΘ έχει… γεμίσει και το θεωρούν άκρως ικανοποιητικό με βάση τις δημοσιονομικές δυνατότητες της οικονομίας.
Επί της ουσίας οι παροχές που θα εξαγγείλει ο πρωθυπουργός από το «Βελλίδειο» συνεδριακό κέντρο θα είναι ζυγισμένες με βάση τις εντολές των Βρυξελλών που επιμένουν για δημοσιονομική πειθαρχία. Ας μην ξεχνάμε ότι πλέον επιστρέψαμε σε καθεστώς πρωτογενών πλεονασμάτων ύψους 3% και η ελευθερία που υπήρχε τα προηγούμενα χρόνια λόγω της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης αποτελούν παρελθόν.
Οπότε «οι παροχές της ΔΕΘ θα έχουν πολιτική στόχευση σε συγκεκριμένες κοινωνικά ομάδες, οι οποίες σε όλες τις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις στήριξαν το κυβερνών κόμμα», τονίζουν πηγές στου Μαξίμου. Ήδη, το οικονομικό επιτελείο, με επικεφαλής τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστή Χατζηδάκη, όλο το προηγούμενο διάστημα, έχει κάνει τις σχετικές επεξεργασίες, εξετάζοντας κάποια στοχευμένα μέτρα, φροντίζοντας, ωστόσο, να διαμορφώσει ένα κλίμα «χαμηλών προσδοκιών», ξεκαθαρίζοντας ότι «πρώτος στόχος της οικονομικής πολιτικής είναι η διασφάλιση της δημοσιονομικής σταθερότητας της χώρας». Οι κοινωνικές ομάδες οι οποίες θα είναι οι… τυχερές των εξαγγελιών είναι οι συνταξιούχοι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Οι συνταξιούχοι και θα λάβουν αύξηση στο τέλος του έτους, ενώ όσοι δεν δικαιούνται (λόγω προσωπικής διαφοράς) θα πάρουν ένα μποναμά πριν τις γιορτές που θα κυμαίνεται από 100-200 ευρώ.
Στους δε ελεύθερους επαγγελματίες αναμένεται ο πρωθυπουργός να εξαγγείλει κάποιες διορθώσεις σε ό,τι αφορά την φορολόγηση τους, που «δεν θα αλλοιώνει την φιλοσοφία του νόμου», όπως αναφέρουν πηγές του Μαξίμου.
Τα αυξημένα έσοδα
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (ΥΠΕΘΟ), σημαντικά αυξημένα έναντι του στόχου εμφανίζονται τα φορολογικά έσοδα το διάστημα Ιανουαρίου – Ιουλίου του 2024. Συγκεκριμένα, τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 36,993 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,317 δισ. ευρώ ή 6,7% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2024.
Όπως έχει αναφέρει το υπουργείο Οικονομικών, η καλή πορεία των φορολογικών εσόδων, οφείλεται κατά κύριο λόγο στις εισπράξεις από τον φόρο εισοδήματος. Για τον Ιούλιο, μάλιστα, τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 7,794 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,059 δισ. ευρώ ή 15,7% έναντι του στόχου. Το πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 5,683 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,655 εκατ. ευρώ.
Βέβαια και οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων είναι αυξημένες, ενώ υπάρχουν και οι αποζημιώσεις λόγω των πυρκαγιών, αλλά και των κινδύνων (ακραία φυσικά φαινόμενα) που επιφέρει η κλιματική κρίση.
Επίσης μια κρίσιμη παράμετρος για τις όποιες εξαγγελίες είναι το γεγονός ότι ήδη προκαταρκτικά υπάρχει μια επικοινωνία σε ένα «κλίμα δημοσιονομικής εγκράτειας» για τον νέο Προϋπολογισμό με την Κομισιόν. Βέβαια οι διαπραγματεύσεις με τις Βρυξέλλες για τον προϋπολογισμό του 2025, αλλά και το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα της επόμενης τετραετίας αναμένεται να εντατικοποιηθούν μετά τη ΔΕΘ, καθώς η κατάθεσή τους θα πραγματοποιηθεί μερικές εβδομάδες μετά από την ομιλία του πρωθυπουργού.
Ωστόσο, τα μηνύματα από την Κομισιόν είναι «για δημοσιονομική σωφροσύνη». Κάτι που από την Αθήνα λαμβάνεται σοβαρά υπόψη κι έτσι σταθερά στέλνεται πανταχόθεν το μήνυμα ότι τα όποια μέτρα, ληφθούν θα είναι στοχευμένα και βέβαια δε θα εξαντλήσουν τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο.
Τι θα δώσει
Στο φόντο αυτό, προς ώρας, κάποια μέτρα, που ήδη είναι δρομολογημένα θα ανακοινωθούν στη ΔΕΘ. Μεταξύ άλλων είναι η οικονομική ενίσχυση, που θα δοθεί το Δεκέμβριο, για τους χαμηλοσυνταξιούχους και τα ευάλωτα νοικοκυριά.
Τα ποσά που θα κατανεμηθούν και ανέρχονται περίπου στα 300 εκατ. ευρώ βασίζονται στην έκτακτη εισφορά έναντι των υπερκερδών των εταιρειών διύλισης και πρόκειται να δοθούν με την μορφή επιδόματος προσωπικής διαφοράς στου συνταξιούχους που δεν έλαβαν αύξηση στις συντάξεις τους, καθώς επιπλέον έκτακτης ενίσχυσης στα επιδόματα παιδιών και ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος.
Για το 2025 έχουν επίσης κλειδώσει μέτρα συνολικού ύψους περίπου 870 εκατ. ευρώ και συγκεκριμένα:
- Αύξηση των συντάξεων, η οποία εκτιμάται ότι θα κοστίσει περίπου 400 εκατ. ευρώ
- Κατάργηση, του τέλους επιτηδεύματος για τους επαγγελματίες, κόστους 120 εκατ. ευρώ
- Μόνιμη επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στους αγρότες, κόστους 100 εκατ. ευρώ
- Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,5%, κόστους 215 εκατ. ευρώ.
- Αύξηση του φοιτητικού στεγαστικού επιδόματος με κόστος 15 εκατ. ευρώ
- Αναστολή του ΦΠΑ στις οικοδομές, κόστους 20 εκατ. ευρώ
Στεγαστική κρίση
Το στεγαστικό ζήτημα είναι ψηλά στην κυβερνητική ατζέντα, δεδομένου ότι αποτελεί ένα από τα φλέγοντα ζητήματα της καθημερινότητας του πολίτη. Στο πλαίσιο αυτό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, από το βήμα της ΔΕΘ, θα ξεδιπλώσει το πλαίσιο της κυβερνητικής παρέμβασης, προκειμένου να δοθεί πραγματική ανάσα σε χιλιάδες νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα, τόσο εξαιτίας των ακριβών ενοικίων, όσο και εξαιτίας της έλλειψης σπιτιών στην αγορά.
Στο οικονομικό επιτελείο και στο Μέγαρο Μαξίμου, επεξεργάζονται ένα πακέτο παρεμβάσεων που έχει ως μοναδικό στόχο την αύξηση της προσφερόμενης προς ενοικίαση στέγης και, μέσω αυτής, την υποχώρηση των τιμών, ώστε να καταστεί η απόκτηση στέγης προσιτή για τα νοικοκυριά.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι θα επιδιωχθεί να επιτευχθεί αυτός ο στόχος μέσα από πολυεπίπεδες λύσεις και όχι από μία μόνο παρέμβαση. Σε γενικές γραμμές, στόχος είναι να ανοίξουν κλειστά διαμερίσματα, τα οποία είτε είναι ανενεργά από επιλογή είτε βρίσκονται σε κακή κατάσταση και δεν μπορούν να μισθωθούν. Παράλληλα, θα επιδιωχθεί να αποθαρρυνθούν οι ιδιοκτήτες από το να προσφέρουν τα διαμερίσματά τους στη βραχυχρόνια μίσθωση και να τα επιστρέψουν στην αγορά της μακροχρόνιας μίσθωσης.
Ο πρώτος στόχος εκτιμάται ότι μπορεί να επιτευχθεί με τη θέσπιση κινήτρων και αντικινήτρων για τα κλειστά διαμερίσματα. Ήδη, μάλιστα, ξεκινά από την ΑΑΔΕ η καταγραφή τους, προκειμένου να υπάρξει σαφής εικόνα ως προς τον αριθμό τους, καθώς οι εκτιμήσεις διαφέρουν. Άλλοι κάνουν λόγο για 200.000 ακίνητα, ενώ άλλοι για 600.000.
Επίσης, θα επιδιωχθεί να υπάρξει σαφής εικόνα για την κατάσταση κάθε ακινήτου, ώστε ανάλογα να αποφασιστούν οι όποιες παρεμβάσεις.
Εκτιμάται επίσης ότι θα βελτιωθεί η προσφορά κατοικίας και από την υλοποίηση της απόφασης για αύξηση του ορίου για τη χορήγηση της Golden Visa από τις 250.000 ευρώ που είναι σήμερα, στις 800.000 ευρώ. Το μέτρο θα τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Σεπτεμβρίου.
Από την άλλη πλευρά, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) θεωρεί ότι θα πρέπει να δοθούν κίνητρα και όχι τιμωρητικά αντικίνητρα, όπως ο αυξημένος ΕΝΦΙΑ για τα κλειστά διαμερίσματα.
Σύμφωνα με τα σενάρια που υπάρχουν μέχρι στιγμής, οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης θα κινηθούν, εκτός των άλλων, στους εξής έξι άξονες:
- Κλειστά διαμερίσματα: Στην κυβέρνηση θεωρούν ότι υπάρχει ένα τεράστιο απόθεμα ανενεργών ακινήτων, τα οποία υπό προϋποθέσεις μπορούν να επηρεάσουν την προσφορά κατοικίας στην αγορά. Η διαδικασία αξιοποίησής τους θα ξεκινήσει με την καταγραφή των χαρακτηριστικών τους, όπως η τοποθεσία και η κατάσταση, για να εξεταστεί πώς μπορούν να αξιοποιηθούν περισσότερο.
- Βραχυχρόνιες μισθώσεις: Θα έρθουν αλλαγές στη λειτουργία της αγοράς, με παρεμβάσεις κυρίως φορολογικού χαρακτήρα και αυξημένους συντελεστές. Επίσης, είναι πιθανό να τεθεί όριο, ανάλογα με την περιοχή, για την εκμίσθωση ακινήτων ή ένας συνδυασμός των δύο.
- Μητρώο ακινήτων: Εξετάζεται η δημιουργία πλατφόρμας για τη δημόσια ανάρτηση στοιχείων ακινήτων, ώστε να ενισχυθεί η διαφάνεια στην αγορά. Η πλατφόρμα θα περιλαμβάνει πληροφορίες για τις τιμές πώλησης και ενοικίασης, με στόχο την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και την παροχή καλύτερης πληροφόρησης στο κοινό.
- «Σπίτι μου ΙΙ»: Η κυβέρνηση αναμένει έγκριση από τις Βρυξέλλες για την ένταξη του δεύτερου σταδίου του προγράμματος «Σπίτι μου» στο Ταμείο Ανάκαμψης. Το νέο στάδιο του προγράμματος, με προϋπολογισμό 2 δισ. ευρώ (εκ των οποίων τα 1,7 δισ. ευρώ από κοινοτικούς πόρους), θα περιλαμβάνει αλλαγές στα ηλικιακά και εισοδηματικά κριτήρια, καθώς και στις προϋποθέσεις για την αξία και την ηλικία των ακινήτων.
- «Κοινωνική Αντιπαροχή»: Το πρόγραμμα θα παρέχει κατοικίες με χαμηλό ενοίκιο από την αδρανή περιουσία του Δημοσίου. Σχεδιάζεται η κατασκευή περισσότερων από 2.500 κατοικιών για πολίτες έως 39 ετών, με δυνατότητα αγοράς μετά από μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο.
- Ανακαινίζω-Νοικιάζω: Το πρόγραμμα θα ενισχυθεί με αύξηση της επιδότησης για εργασίες επισκευής σε κλειστά διαμερίσματα, ώστε να εισέλθουν στην αγορά ενοικίασης.
Οι εν λόγω πρωτοβουλίες αναμένεται να συμβάλουν στην επίλυση των προβλημάτων της αγοράς ακινήτων, ενισχύοντας την προσβασιμότητα για τους πολίτες και προσφέροντας λύσεις στη στεγαστική κρίση που πλήττει πολλούς στην Ελλάδα.
