Στην σκιά της Ακρόπολης στέκει η εκκλησία του Αγίου Νικολάου Ραγκαβά, ένα από τα λιγοστά εκκλησάκια της Αθήνας που διεσώθη κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας.
Η ιστορική καμπάνα του ναού είχε ηχήσει όταν τα Οθωμανικὰ στρατεύματα παρέδωσαν τὸ φρούριο τῆς Ἀκρόπολης και η πόλη απέκτησε επίσημα την ελευθερία της μετά από 400 χρόνια σκλαβιάς.
Η εκκλησία βρίσκεται στην οδό Πρυτανείου και Τριπόδων, “είναι ο αρχαιότερος δρόμος της Αθήνας” λέει ο ιερέας του ναού π. Αλέξανδρος στην εκπομπή “Μία ημέρα στην Αθήνα“(3/2/21) και εξιστορεί την πορεία των πραγμάτων στο πέρασμα του χρόνου.
Ο ναός είναι κτίσμα του 11 ου αιώνα, (εν μέρει) και ανεγέρθη από την Βυζαντινή αυτοκρατορική οικογένεια Ραγκαβά μέλη της οποίας διέμεναν στην Αθήνα. Η σημερινή εικόνα του ολοκληρώθηκε μετά την επανάσταση το 1838 όταν έγιναν εργασίες συντήρησης και επεκτάσεις , αλλά και αλλοιώσεις. Το 1979 η Αρχαιολογική υπηρεσία έκανε εργασίες συντήρησης για να επαναφέρει την αρχική του όψη κατά το δυνατόν.
“Όταν η Αθήνα απέκτησε την ελευθερία της εκεί ήχησε πρώτη φορά χαρμόσυνα η καμπάνα η οποία είχε κατασκευαστεί στην Ιταλία και είχε παραμείνει για χρόνια κρυμμένη σε κρύπτη. Η Αθήνα απελευθερώθηκε επίσημα την 31η Μαρτίου 1833 με την αποχώρηση της τουρκικής φρουράς από την Ακρόπολη. “Η ίδια καμπάνα ήχησε και όταν ἐνθρονίστηκε ὁ Ὄθωνας, αλλά και σε μια άλλη σημαντική ημέρα στην ιστορία της Ελλάδας ” λέει ο π. Αλέξανδρος “Ήταν η πρώτη καμπάνα που σήμανε την ἀπελευθέρωση τῆς Ἀθήνας ἀπὸ τοὺς Γερμανοὺς στὶς 12 Ὀκτωβρίου 1944 ενώ η ελληνική σημαία υψωνόταν στην Ακρόπολη”.
Εκεί στην ρίζα του Ιερού Βράχου αρχίζουν και τα Αναφιώτικα, η γραφική συνοικία που δημιούργησαν τεχνίτες από το Κυκλαδονήσι οι οποίοι είχαν έρθει στην Αθήνα για να κτιστεί το παλάτι του Όθωνα, αφηγείται ο ιερέας του ναού. Στενά δρομάκια που θυμίζουν το νησί, με λιγοστούς σήμερα κατοίκους και ενίοτε δύσκολες συνθήκες ζωής, στην πλαγιά του λόφου. Παρεκκλήσι του Αγ. Νικολάου είναι και ο ναός του Αγίου Συμεών, στην οδό Θεωρίας τον οποίο ίδρυσαν οι Αναφιώτες. Εορτάζει 3 Φεβρουαρίου και εκεί έφεραν την εικόνα της Παναγιάς της Καλαμιώτισσας.
